Χαιρετισμός Επιτρόπου Ισότητας των Φύλων
στο CYWIFT International Film Festival @Larnaca Biennale
Δευτέρα 15 Νοεμβρίου, 2021- 2η ΜΠΙΕΝΑΛΕ ΛΑΡΝΑΚΑΣ
Ευχαριστώ πολύ για την αποψινή πρόσκληση και συγχαίρω θερμά το ίδρυμα Women in Film and Television in Cyprus και ιδιαίτερα την κα Πέτρα Τερζή για την διοργάνωση αυτής της εκδήλωσης. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να προβληθεί αλλά και να καθιερωθεί το έργο των γυναικών, κυρίως στους τομείς του κινηματογράφου, της τηλεόρασης και των τεχνών αλλά γενικότερα να διατηρηθεί και να διαδοθεί η παραδοσιακή τέχνη και κουλτούρα της Κύπρου. Το Γραφείο μου στηρίζει με θέρμη αυτή την προσπάθεια σας, για συμβολή στα πολιτιστικά δρώμενα της χώρας μας.
Κυρίες και Κύριοι,
Οι γυναίκες, στις δεκαετίες που μεσολάβησαν, κατάφεραν να επιτύχουν πολλά, μέσα από σκληρούς και εντατικούς αγώνες, συλλογικές διεκδικήσεις και κινητοποιήσεις, παρά τις ομολογουμένως πολυάριθμες αντιξοότητες, διακρίσεις και προκλήσεις που κλήθηκαν να αντιμετωπίσουν.
Ωστόσο, παρά την πρόοδο που έχει συντελεσθεί, φαίνεται ότι ο δρόμος προς την επίτευξη πλήρους και ουσιαστικής ισότητας είναι ακόμη μακρύς, αφού τα βήματα προς τα εμπρός σημειώνονται με σχετικά αργούς ρυθμούς, τόσο σε ευρωπαϊκό, όσο και σε διεθνές επίπεδο.
Σύμφωνα με πρόσφατη Έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Ισότητα των Φύλων, οι γυναίκες στον 21ο αιώνα εξακολουθούν να αποτελούν την πλειοψηφία των οικονομικά ανενεργών ατόμων, να είναι πιο ευάλωτες στη φτώχεια, τον κοινωνικό αποκλεισμό και τη βία, να αντιμετωπίζουν ακόμα μεγαλύτερες οικονομικές δυσχέρειες απ’ ότι οι άντρες και να υποεκπροσωπούνται στις θέσεις λήψεως σημαντικών αποφάσεων.
Οι βαθιά εμπεδωμένες κοινωνικές προκαταλήψεις και τα στερεότυπα, οι εξουσιαστικές σχέσεις ανάμεσα στα φύλα και οι πολυποίκιλες έμφυλες διακρίσεις που διέπουν όλες τις εκφάνσεις της δημόσιας και ιδιωτικής σφαίρας, συνιστούν σοβαρή παραβίαση θεμελιωδών δικαιωμάτων, καθώς και σοβαρό έλλειμμα δημοκρατίας, το οποίο καλούμαστε ν’ αντιμετωπίσουμε με τρόπο άμεσο και αποτελεσματικό.
Κυρίες και Κύριοι,
Είναι ευρέως γνωστό πως η τηλεόραση και γενικά τα οπτικοακουστικά μέσα καθρεφτίζουν την κοινωνία στην οποία ζούμε και πορευόμαστε. Μια κοινωνία με έμφυλες, δυστυχώς διακρίσεις. Ο χώρος των οπτικοακουστικών μέσων όπως είναι ο κινηματογράφος, το θέατρο και η τηλεόραση κατακλύζονται δυστυχώς από πληθώρα έμφυλων στερεοτυπικών αναπαραστάσεων και διακρίσεων.
Το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Οπτικοακουστικών Γυναικών (European Women’s Audiovisual Network (EWA)) ανησυχώντας για την αυξανόμενη, παγκοσμίως περιθωριοποίηση των γυναικών σκηνοθετών στην κινηματογραφική μας κουλτούρα και στοχεύοντας να παράσχει στοιχεία για την ενημέρωση της αλλαγής πολιτικής σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, διεξήγαγε έρευνα σε χώρες της Ευρώπης και τα ευρήματα είναι πολύ σημαντικά. Τα ευρήματα του εν λόγω δικτύου δείχνουν ότι η δομή των κινηματογραφικών βιομηχανιών της Ευρώπης δεν υποστηρίζει την ισότητα των φύλων. Η ανισότητα διαιωνίζεται από έναν συνδυασμό παραγόντων, όπως οι ανταγωνιστικές συνήθειες της αγοράς, οι σύγχρονες δομές της βιομηχανίας, ο αντίκτυπος των νέων τεχνολογιών και εσφαλμένες υποθέσεις σχετικά με τις ικανότητες των γυναικών και τον επιχειρηματικό κίνδυνο.
Η έκθεση δείχνει ότι υπάρχει σημαντική υπο-εκπροσώπηση γυναικών διευθυντών σε όλα τα επίπεδα του κλάδου. Επιπλέον, μόνο μία στις πέντε ταινίες στις επτά ευρωπαϊκές χώρες που μελετήθηκαν σκηνοθετείται από γυναίκα (21%). Αυτό σημαίνει ότι τέσσερις στις πέντε ταινίες ΔΕΝ σκηνοθετούνται από γυναίκα. Η συντριπτική πλειονότητα των πόρων χρηματοδότησης (δηλαδή το 84%) διατίθεται σε ταινίες που ΔΕΝ σκηνοθετούνται από γυναίκες ενώ η χαμηλή χρηματοδότηση διαιωνίζει τη σπανιότητα ταινιών που σκηνοθετούν γυναίκες σε κυκλοφορία, επηρεάζοντας με τη σειρά τους την προθυμία των αγορών να επενδύσουν και δημιουργούν με αυτό τον τρόπο έναν φαύλο κύκλο.
Το μισθολογικό χάσμα είναι βαθιά εδραιωμένο και στο χώρο της οπτικοακουστικής. Ούτε η βασίλισσα Ελισάβετ η Β΄ κατόρθωσε να αποτελέσει εξαίρεση από το λεγόμενο «έμφυλο μισθολογικό χάσμα». Μιλάμε φυσικά για την ηθοποιό που υποδύεται τη βασίλισσα Ελισάβετ Β΄ του Ηνωμένου Βασιλείου στην τηλεοπτική σειρά «The Crown», η οποία πληρώθηκε λιγότερα από τον ηθοποιό που υποδύεται τον σύζυγό της, πρίγκιπα Φίλιππο, αποδεικνύοντας την καθολικότητα του φαινομένου, ακόμη και στα πιο λαμπερά επαγγέλματα.
Η πολιτεία στο πλαίσιο της προώθησης της Ισότητας των Φύλων έχει θέσει την Εξάλειψη των έμφυλων στερεοτύπων και των κοινωνικών προκαταλήψεων μεταξύ των επτά εμβληματικών τομέων προτεραιότητας του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για την Ισότητα μεταξύ Ανδρών και Γυναικών 2019-2023, το οποίο εγκρίθηκε από το Υπουργικό Συμβούλιο. Προς αυτή την κατεύθυνση στηρίζει και προωθεί την υλοποίηση δράσεων, οι οποίες αποσκοπούν στην αποδόμηση παγιωμένων αντιλήψεων και νοοτροπιών γύρω από τους ρόλους των φύλων στην κοινωνία, ιδιαίτερα μέσω του εκπαιδευτικού συστήματος και των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης.
Ιδιαίτερα σημαντικός θεωρείται ο πρόσφατος καταρτισμός, από την Αρχή Ραδιοτηλεόρασης, Κώδικα Δεοντολογίας, ο οποίος συνιστά ένα εύχρηστο και πρακτικό εργαλείο που απευθύνεται προς τους/τις λειτουργούς των ΜΜΕ. Ο κώδικας, ο οποίος αναμένεται να προωθηθεί προς υιοθέτηση στο χώρο της οπτικοακουστικής βιομηχανίας, εκτιμάται ότι, με την εφαρμογή του θα ενισχύσει τις προσπάθειες που καταβάλλονται σε εθνικό επίπεδο για προαγωγή και εμπέδωση κουλτούρας ισότητας και σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε όλους ανεξαίρετα τους τομείς του δημοσίου και ιδιωτικού βίου.
Η σιωπή, η μη διεκδίκηση, η αδιαφορία, η φοβία να αντιμετωπίσω προβλήματα ή άδικες καταστάσεις, είναι ένας κοινωνικός συμβιβασμός που τα στερεότυπα και οι βαθιά εμπεδωμένες στο χρόνο αντιλήψεις, μας οδηγούν να συμπεριφερόμαστε έτσι.
Σε πολλούς τομείς της ζωής υπάρχουν δύο μέτρα και δύο σταθμά. Στο χέρι μας είναι να απαιτήσουμε δίκαιη μοιρασιά. Στα δικαιώματα, στις ευθύνες, στις αμοιβές, στις συμπεριφορές, στο σεβασμό, στην αξιοπρέπεια, στη μεταχείριση.
Είναι όμως αξιοπερίεργο πως αιώνες τώρα αυτή η ζυγαριά πάντα βαραίνει προς τη μεριά των γυναικών. Κανένα δικαίωμα δεν θεωρήθηκε αυτονόητο για τις γυναίκες. Δίπλα από κάθε κερδισμένο δικαίωμα υπάρχει η λέξη διεκδίκηση.
Κλείνοντας, θέλω να τονίσω τον ισχυρό αντίκτυπο των οπτικοακουστικών μέσων στις κοινωνίες μας. Αξιοποιώντας το πλήρες δυναμικό των γυναικών στα οπτικοακουστικά μέσα οι βιομηχανίες μας θα ενισχυθούν και η ποικιλομορφία θα εκπροσωπείται με μεγαλύτερη επιτυχία στις οθόνες μας.
Πρόσφατα σχόλια